منبع درد نیوز:dardnews.ir
جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ اللباطِلُ اِنََّ الباطِلَ کانَ زَهُوقاً ....حق آمد و باطل نابود گشت،حقّا که باطل همواره نابود شدنى است (سوره اسراء - آیه 81).....هوالعالم ..
کاندیداهای دوره دهم در شهرستان های استان اردبیل dardnews.ir
هوالحق:
چند ماهی از انتخابات مجلس دهم باقی مانده است ولی بعلت اهمیت، قدرت و جایگاه مجلس شورای اسلامی از اکنون فعالیت های انتخاباتی و حزبی از طرف برخی کاندیداها در اردبیل و شهرستانها شروع شده است و با اینکه در شهرستانها حزب معنی خاصی ندارد ...
هوالقادر
:"إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَن تُؤَدُّوا الاْ ؟َمَـَنَـَتِإِلَیََّ أَهْلِهَا؛(نسأ،58) خدا به شما فرمان میدهد کهامانتها رابه صاحبانشان بازگردانید"..
کاندیداهای احتمالی مجلس در شهرستانهای استانی اردبیل . طبق شنیده ها اسامی کاندیداهای احتمالی مجلس دهم حوزه های انتخابیه استان اردبیل به شرح زیر می باشد:
حوزه انتخابیه اردبیل ، نیر،نمین و سرعین:
1- کمال الدین پیرموذن ، 2- منصور حقیقت پور ، 3- مصطفی افضلی فرد ، 4- هوشنگ محمدی ،5- احمدجباری مقدم ،6- رحیم نوعی اقدم ،7- رضا کریمی، 8- سیدکاظم موسوی ، 9- مسلم مهرباروق ، 10- یحیی خردمند حور،11- ولی آذروش ، 12- احد قضایی ، 13- محمد علی غریبانی ،14- عزیزه تراز ،15- دکتر وحیده حاجی زاده ،16- حجت الاسلام حاج محمدرضا سرداری ،17- دکتربهبودمعصوم زاده ، 18- نادر فرزانه ، 19- سامان ابی زاده ، 20- رحیم آقازاده 21-فیضی و…
حوزه انتخابیه خلخال - کوثر:
1- دکتر جلیل جعفری بنه، 2- داریوش بهشتی ، 3- سیدغنی نظری، 4- حجت الاسلام احمدشجاع،5- بشیرخالقی، 6- محمدباقر فرض اله پور7- مهرانگیز مروتی 8- واسعی 9- عدالت امیرزاده 10- احرابی و…
حوزه انتخابیه گرمی ، موران و انگوت:
1-حجت الاسلام میرقسمت موسوی اصل ، 2- سیدحمایت میرزاده ،3- ناصر نصیری ، 4- شاپورمحمدی 5- ناصر سیدی ،6- صمدشکری، 7- بهنام دانا ، 8- یاسر شاهی و…
حوزه انتخابیه پارس آباد – بیله سوار:
1- حسن الماسی ، 2- سلیمان فهیمی ، 3- توکل لطفی ، 4- وکیل سپه 5- حبیب برومند ،6- عسگرخاکزاد 7- شوکت رنجبر ، 8- رویا اقبالی ، 9- هادی درویشی ، 10- عباس جهانگیرزاده ، 11- لیلا ایمانزاده 12-رجب پناهی 13-اسماعیل ابراهیمی و…
حوزه انتخابیه مشگین شهر:
1- صفرجعفرزاده ، 2- علی زین العابدین ، 3- مسعود فقیه (برادرازاده حضرت آیت اله مشگینی) ، 4- خلیل آقایی ، 5، یونس اسدی ، 6- سدالله رئیسی سادات، 7- فریبا ابراهیمی ، 8- ولی ملکی ، 9- نادر قربانی، 10- منصور حضی زاده- 11- سید حمید عباداللهی- 12- ححت الاسلام سودی.
هوالصابر..
وَ اصْبرِْ وَ مَا صَبرُْکَ إِلَّا بِاللَّهِ وَ لَا تحَْزَنْ عَلَیْهِمْ وَ لَا تَکُ فىِ ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْکُرُون ( و صبر کن در آنچه به تو رسید و نیست صبر تو مگر به توفیق خدا. و غمگین مشو بر تسلط یافتن ایشان بر لشکر تو. و مباش دلتنگ از آنچه مکر با تو میکنند )... ..هواالعالم...
منتظر نظرات و پشنهادات مردم و افرادی که در این کلاس اسمشان برده شد هستیم و از نظرات و انتقادات استقبال می کنیم و توضیح اینکه این مطالب بنابر شنید ها است نمی توان آمادن یا نیامدن افراد را تایید یا رد نمود ..این نظر شخصی نویسنده است ..
اول از همه باید منتظر ثبت نام سبز کاندیدا ها و گرفتن صلاحیت از شورای نگهبان و اما بعدا... باید منتظرحضور سبز و انتخاب مردم بزرگ اندیش استان مذهبی و فرهنگی اردبیل بمانیم..هوالجمیل...((اللهم عجل لولیک الفرج))---
موفق باشید
منبع درد نیوز:dardnews.ir
ایران اگر چه طی دو جنگ جهانی اول و دوم در همان بدایت امربی طرفی خود را اعلام داشت اما به دلیل شاخصه های ژئواستراتژیک و ژئوپلتیک منطقه ای طی این دوجنگ آماج حملات سنگین قرار گرفت.در طی جنگجهانی دوم ، علی الخصوص بر اساس تبعات سنگین اقتصادی این جنگ برای ایرانکه منتهی به قحطی های سراسری در ایران شد 10میلیون در جنگ اول و 8 میلیون در جنگ دوم ایرانی کشته شدند و که بیشتر افراد توسط اشغالگران نسل کشی شدند کشته یا از نداتشن غذا و دارو کشته شدند تمام آذوقه ملت را اشغالگران به کشور خود ارسال کردند و بسیاری از زیر ساختهای سیاسی و اقتصادی ایران نابود گشت و اما بعد..
به دولت جمهوری اسلامی ایران پشنهاد می کنم تا دیر نشده یک یادبود 10 میلیون کشته ایرانی جنگ جهانی اول در تهران احداث کند
و پی گیر غرامت جنگی و نسل کشی دولتهای روسیه و عثمانی و انگلیس و.. در طول اشغال ایران در جنگ جهانی اول باشد و همینوطر
یک یابود بخاطر کشته شده 8 میلیون ایرانی از سال 1318 خورشیدی تا 1325 خورشیدی بخاطر کشته شدن یا بخاطر اشغال ایران ( قطعی و گرسنگی
و بیماری ) مردم ایران را کشت..در صورتیکه دولت ایران در زمان جنگ جهانی اول و دوم اعلام بی طرفی نموده بود...
درجنگ جهانی اول تقربیا نصف جمعیت ایران کشتار شدند یا کشته شدند بخاطر مقاومت در برابر اشغال یا ارسال اذوقه ایران به جنگ توسط این متجاوزان چه در جنگ جهانی اول یا دوم..
چطور است اسراییل از باز از دولت آلمان و اروپا غرامت یم گیرد بخاطر هوکاستی که ساخته ذهن آنهاست انجام شده نه در ان حد... یا ارمنستان با لابری گری در فرانسه و آمریکا و دیگر کشورها موفق شده نسل کسی ارامنه در عثمانی را ثابت کند و در صدد گرفتن غرامت است و حتی وارد تاریخ بین الملل نموده است ما چه از آنها کمتر داریم حالا در صورتیکه کشتار و نسل کشی در آلمان و عثمانی ربطی به دولتهای اسراییل و ارمنستان ندارد و اما کشور من یک کشور باستانی و مستقل بود.... اگر دولت ایران آماده باشد من بعنوان نویسنده و محقق ( 5 کتاب نوشتم ) و روز نامه نگار و درجه دار بازنشسته ارتش حاضرم مخارج یادمان 18 میلیون شهدای جنگ جهانی دوم و اول ایران را بدهم هم خودم تنها خانه ام را می فروشم و هم از مردم کمک می گیرم... من پشنهاد می کنم بنیاد یابود 18 میلیون نسل کشی وشهدا توسط اشغالگران تاسیس شود من آماده رایگان مسئول یابود و هم مسئول حقوقی یابود باشم .....منت هم نمی گذارم ..تمام مطالعات و تحقیقات را دراختیار دولت قرار می دهم..
تاسیس بنیاد یابود 18 میلیون شهدای و کشته شده ای ایران(هوکاست ایرانی ) در جنگ جهانی اول و دوم توسط اشغالگران روس و آمریکا و عثمانی و انگلیس و دوستانش.. و عذار خواهی انها از دولت ایران...
توضیح اینکه بنا بر اسناد و مدارک موجود در وزارات امور خارجه ایران و دیگر اسناد و تحقیقات در کتابهایی آستارا در گذر زمان نوشته حریری و سر گذشت تالشان و داستان های آسمانی ایرانی نوشته اا دارستان فقط در آستارا در سال 1225 زمانیکه گماشته های شوروی یعنی حکومت پیشه وری ( جمهوری خود خوانده آذربایجان ) درر زمان فرار از ایران بالای 5 هزار ایرانی را قتل عام و بقیه جمعیت یعنی 5 هزار نفر را کوچک اجباری به شوروی کردند و طبق منشور سازمان ملل متحد همین کشتار یا همین کوچ اجباری 5000 هزار کودک و زن و نوجوان به شوروی مثال نسل کشی توسط شوروی محسوب می شود و می توان در دادگاههای بین المللی از روسیه فقط برای شهرستان استارا غرامت نسل کشی گرفت و یک یابود نسل کشی مردم آستارا توسط شوروی و گماشته اشان (پیشه وری ) در استارا احداث نمود فردا دیر است ...
09119812795
اسماعیل اسدی دارستانی نویسنده و محقق و روز نامه نگار و مستند ساز و فعال حقوق بشر و محیط زیست ( اولین وبلاگ نویس ایرانی )
dardnews.ir
روح الله بابا( بابا و رهبر ایران نوین اسلامی )
روح الله بابا به لقا الله پیوست...اادارستانی درجه دار بازنشسته ارتش و نویسنده و محقق و پزوهشگر اسلامی
بمناسبت سالگرد پیوستن روح الله به وخدا....
زندگینامه امام خمینی:
امام خمینی در روز بیستم جمادى الثانى 1320 هجرى قمرى مطابق با 30 شهریـور 1281 هجرى شمسى ( 24 سپتامپر 1902 میلادى ) در شهرستان خمیـن از توابع استان مرکزى ایران در خانواده اى اهل علـم و هجرت و جهاد و در خـانـدانـى از سلاله زهـراى اطهر سلام الله علیها, روح الله المـوسـوى الخمینـى پـاى بـر خـاکدان طبیعت نهاد .
dardnews.ir
انا اعطیناک الکوثر ... (قرآن کریم سوره کوثر)
ای پیامبر، ما به تو کوثر (خیر کثیر) بخشیدیم ...
تهران- ایرنا- قطع شتابزده و غیرمنطقی سوآپ (مبادله) نفت در سال 1389 زیان های اقتصادی و سیاسی بسیاری را به کشور ما وارد کرد که باید هرچه زودتر با بررسی کارشناسانه این امر، کاستی های موجود برطرف شود.
تهران- ایرنا- تلاش برای توافق هسته یی تهران و 1+5 بهانه ی لازم را برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده است تا با تهدیدسازی از ایران هسته یی و یارگیری از اعراب منطقه به انزوای تاریخی خود پایان دهد؛ سیاستی که پیامدهای ناگواری برای کشورهای عربی و همچنین صلح منطقه در پی خواهد داشت.
تهران- ایرنا- هجوم انبوه و فزاینده مهاجران غیرقانونی از راه دریای مدیترانه به منطقه اروپا، به بحرانی مزمن نه فقط برای کشورهای قاره سبز بلکه برای کل اتحادیه اروپا تبدیل شده و افزون بر افزایش فجایع انسانی، بر سیاست، امنیت و اقتصاد این کشورها تاثیر گذاشته است.
تهران-ایرنا-نشست موسوم به «پل» (iBridge ) که به تازگی با حضور حدود 2 هزار نماینده از شرکت های کارآفرینی ایرانی و خارجی در برلین آلمان برگزار شد، نشانی آشکار از امید ایرانیان و خارجی ها به بهبود فضای کسب و کار و سرمایه گذاری مبتنی بر دانش های نو در ایران است.
تهران- ایرنا- قطع شتابزده و غیرمنطقی سوآپ (مبادله) نفت در سال 1389 زیان های اقتصادی و سیاسی بسیاری را به کشور ما وارد کرد که باید هرچه زودتر با بررسی کارشناسانه این امر، کاستی های موجود برطرف شود.
تهران- ایرنا- تلاش برای توافق هسته یی تهران و 1+5 بهانه ی لازم را برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده است تا با تهدیدسازی از ایران هسته یی و یارگیری از اعراب منطقه به انزوای تاریخی خود پایان دهد؛ سیاستی که پیامدهای ناگواری برای کشورهای عربی و همچنین صلح منطقه در پی خواهد داشت.
تهران- ایرنا- هجوم انبوه و فزاینده مهاجران غیرقانونی از راه دریای مدیترانه به منطقه اروپا، به بحرانی مزمن نه فقط برای کشورهای قاره سبز بلکه برای کل اتحادیه اروپا تبدیل شده و افزون بر افزایش فجایع انسانی، بر سیاست، امنیت و اقتصاد این کشورها تاثیر گذاشته است.
تهران-ایرنا-نشست موسوم به «پل» (iBridge ) که به تازگی با حضور حدود 2 هزار نماینده از شرکت های کارآفرینی ایرانی و خارجی در برلین آلمان برگزار شد، نشانی آشکار از امید ایرانیان و خارجی ها به بهبود فضای کسب و کار و سرمایه گذاری مبتنی بر دانش های نو در ایران است.
باید در سازمان ملل اصلاحات انجام شود(منشور سازمان ملل متعلق به پنجاه سال پیش است نه امروزو کشورهای پیروز در جنگ جهانی دوم منشور را به نفع خود تنظیم کردند ) و حق عضویت دایم و حق وتو پنچ کشور در شورای امنیت سازمان ملل حذف و مقر سازمان ملل به بیت المقدس انتقال یابد .آمریکا با عملکرد خود نشان داده است دولتی دیکتاتور و متجاوز و مغایر دموکراسی و حقوق بشر در جهان عمل می کند و مثال ساده :حق وتو و عضویت دایم در شورای امنیت سازمان ملل وتجاوز و اشغال چندین کشور مستقل جهان به بهانه دموکراسی و حقوق بشر وحمایت از دولت اشغالگر اسراییل و حکومتهای پادشاهی (بدون رای خاور میانه و عرب )و کودتاگران در منطقه ..دکتر محمد علی هالو
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه ای روز دوشنبه در هشتادمین نشست خبری خود با بیان اینکه امروز قرار بازداشت برای معاون رییس جمهوری سابق صادر شده، افزود: بازپرس پرونده معاون رییس جمهوری سابق، امروز او را احضار کرد و وی از نیم ساعت پیش بازداشت است.
وی در مورد اتهام بقایی گفت: از بیان جزییات معذور هستم.
** بازداشت 5 نفر در ارتباط با ماجرای هتل مشهد
سخنگوی قوه قضاییه ادامه داد: پنج نفر در ماجرای هتل مشهد بازداشت هستند.
معاون اول قوه قضاییه با ابراز تاسف از اتفاقی که در هتل مشهد رخ داده، گفت: از طرف خودم و از طرف قوه قضاییه، ابراز تاسف کردم و امیدوارم آنانی که مسموم شده اند، هرچه زودتر بهبودی کامل پیدا کنند و برای بازماندگان آنهایی که از دنیا رفته اند، صبر آرزو می کنم.
وی با بیان اینکه لحظاتی قبل با دادستان مشهد در تماس بودم، افزود: چیزی از عمدی بودن و جنایی بودن قضیه به دست نیامده، البته این اظهارنظر قطعی نیست. در این خصوص بلافاصله در شهر مشهد پرونده تشکیل شد و بازپرس ویژه قتل، پیگیری پرونده را دنبال کرد و اقدامات لازم را انجام داد.
محسنی اژه ای گفت: بلافاصله بازجویی از دست اندرکاران و مسوولان هتل شروع شد و اکنون پنج نفر بازداشت هستند.
به گفته وی، از افراد متوفی و نیز از آب، هوا و غذای آنجا نیز نمونه برداری شد.
وی ادامه داد: آنچه مسلم شد، مسمومیت است؛ اما اینکه از چه سمی است در حال تحقیق در سم شناسی و آزمایشگاه است که قول داده اند تا عصر امروز، نتیجه را اعلام کنند.
محسنی اژه ای گفت: 24 نفر در مجموع مسموم شدند که تعدادی از آنها بعد از معالجه مرخص شده و چند نفر نیز تحت درمان هستند؛ چهار نفر نیز جان خود را از دست داده اند.
ادامه دارد...
جهان ادبیات لبریز از آثار نویسندگان و شاعرانی است که با دستمایه قرار دادن معانی و مفاهیم آشنا و فراگیر میان انسان ها توانسته اند دوردست ترین مرزهای جغرافیایی را از نظر مفاهیم فرهنگی فتح کنند و در ارتباط گیری با مخاطبانی از فرهنگ، نژاد و زبانی متفاوت، معانی زیبایی شناختی و هویت آشکار انسانی را به راحتی منتقل کنند.
به گزارش روز دوشنبه خبرنگار کتب و ادبیات ایرنا، هر چند در این میان مساله ترجمه ادبیات مهمترین نقش را در برقراری ارتباط های فرهنگی بر محور ادبیات جهان ایفا کرده است اما اگر نبود آثار ادبی نظم و نثر نویسندگان و شاعران نامی جهان در پروراندن کلمات در باغ ادبیات و نبود حاصل درایت و حراست آنها از جهان ادبیات آثارشان برای به ثمر نشاندن بَر و میوه نگرش های هنری، عاطفی، انسانی، معنوی و ادبی شان، هیچ گاه شاهد شیرین شدن کام مخاطبان جهانی از آثار ادبی جهان نبودیم.
نکته مهم دیگر در این میان نزدیکی فرهنگی برخی ملل با یکدیگر به سبب ریشه های مشترک آیینی و قومی آنها و همچنین آبشخورهای یکسان تمدنی شان، باعث شده تا دریافت و پنداشت معانی ادبی مستور در لا به لای قطار واژگان نویسندگان و شعرای جهان میان برخی مخاطبان با تاثیر و اقبال فراوانی مواجه شود.
در حقیقت همین برقراری ارتباط انسان ها به عنوان مخاطبان بالقوه آثار ادبی در جهان است که باعث شده هر چقدر دامنه ارتباط گیری انسان ها در جوامع مختلف با تنوع های فرهنگی، زیستی و نگرشی با آثار یک نویسنده یا شاعر بیشتر باشد، آن نویسنده یا شاعر به جایگاه رفیع تری در ادبیات جهان دست پیدا کند و او را خالق آثار ادبی با زبان جهانی بنامند و بخوانند.
به عنوان مثال فردوسی به عنوان یکی از شاعران نامی ایران زمین که در جهان نیز بسیار شناخته شده است، بیشترین اقبال و تاثیرگذاری را بر ادبیات حماسی اروپا داشته است به حدی که «افسانه کوهولین» به عنوان یکی از غنی ترین آثار ادبیات حماسی اروپای غربی به شکل مستقیم در حوزه ادبیات تطبیقی با شاهنامه فردوسی قیاس می شود؛ در حالی که اشعار شاعران عارف مسلک ایرانی مانند خیام و حافظ، در آمریکای لاتین و میان نویسنگان و شعرای این خطه از جهان بیشترین تاثیرگذاری را از خود بر جای گذاشته اند.
اما با تمام این تفاسیر و همچنین رجوع به آرای کارشناسان، منتقدان و نویسندگان سرشناس جهانی می توان به این مساله دست یافت که به زعم آنها در تاثیرگیری ادبیات کشورهای مختلف از آثار شاخص و نگرش ها و شیوه های ادبی مختلف جهان هیچ شکی وجود نداشته، ندارد و نخواهد داشت.
برای اثبات این مدعا می توان به جمله معروف «گابو» (گابریل گارسیا مارکز نویسنده و منتقد ادبی شهیر کلمبیایی که آثارش به بیش از100 زبان مختلف ترجمه شده اند) اشاره کرد که گفته بود: اگر قرار بود نویسندگان فقط به قلم خود متکی باشند و از ادبیات جهان شناختی نداشته باشند، آثار آنها فقط یک خواننده داشت و آن هم خودشان بودند!
تجربه زیستی بشر در دوران مدرن و گسترش صنعت ترجمه و چاپ آثار ادبی کشورهای مختلف در اقصی نقاط جهان به وضوح نظریه نزدیکی فرهنگ ها و همچنین اقتباس های فرهنگی نویسندگان و هنرمندان کشورها از یکدیگر را به خوبی اثبات می کند و همین اشتراکات ادبی بود که باعث شد تا عمیق ترین پیوندهای فرهنگی به واسطه ادبیات میان کشورهای جهان بروز و ظهوری درخشان پیدا کند.
برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و حضور نویسندگان و فعالان جهانی عرصه کتاب و کتابخوانی در کنار تمامی اهداف و نگرش هایش، باعث شده تا طی سه دهه اخیر تعامل نویسندگان ایرانی با همتایان بین المللی شان توسعه چشمگیری پیدا کند و همین صحبت ها، رد و بدل شدن اطلاعات و تعمیق پیوندها در حقیقت به پلی برای معرفی ادبیات معاصر ایران به جهان بدل شده است.
بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که اردیبهشت ماه سال جاری (1394) برگزار شد در کنار صف طولانی میهمانان و مدعوانش، میزبان یکی از بزرگترین چهره های ادبی و شاعران جهان بود که همین حضور باعث شده بود تا بسیاری از ناشران بین المللی حاضر در این رخداد به جایگاه و اهمیت بالای نمایشگاه کتاب تهران در منطقه، قاره آسیا و البته جهان پی ببرند.
اورلی آسیاین شاعر و منتقد ادبی شهیر کشور مکزیک که در جهان به سبب نظریه هایش در مساله نقد ادبی و ادبیات تطبیقی بسیار شناخته شده است در مدت برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، 36 ساعت میهمان این رخداد بود و به سبب برنامه کاری فشرده ای که داشت فقط برای برگزاری روز مکزیک در خلال روزهای نمایشگاه کتاب تهران در این رویداد حاضر شد.
اما همین حضور کوتاه و سریع هم زمان مغتنمی بود تا با وی در زمینه ادبیات ایران، ریشه های ادبیات آمریکای لاتین، جایگاه ادبیات ایران در بدنه نشر جهانی و همچنین تاثیرپذیری نویسندگان منطقه آمریکای لاتین از بزرگان شعر و ادب فارسی به گفت و گو بنشینیم.
حاصل گپ و گفت اختصاصی خبرنگار کتاب و ادبیات ایرنا با اورلی آسیاین شاعر و منتقد ادبی جهانی کشور مکزیک در ادامه از خاطر شما می گذرد.
** س: جناب آسیاین، شما از منتقدان ادبی شناخته شده در جهان به شمار می روید، برای آغاز این گفت و گو اجازه بدهید سراغ ادبیات ایران برویم، نظرتان درباره ادبیات ایران چیست و جایگاه آن را در جهان چگونه ارزیابی می کنید؟ منظور ادبیات کلاسیک و ادبیات معاصر ایران است.
- به دلیل آنکه برای نخستین بار است که به ایران می آیم باید بگویم که شناخت من از ادبیات شما بسیار بیشتر از کشورتان است؛ اما با این وجود از همکاران و ناشران بین المللی درباره تجربه حضورشان در ایران و همچنین نمایشگاه کتاب تهران بسیار شنیده بودم. آنها همواره تاکید داشتند که مردم ایران رابطه بسیار صمیمی با کتاب دارند و نمایشگاه کتاب تهران از نظر کیفیت و وسعت قابل قیاس با اکثر نمایشگاه های بین المللی نیست.
امروز که اینجا هستم نه تنها می توانم آن گفته ها را تایید کنم که باید این جمله را هم اضافه کنم که آنچه امروز من در نمایشگاه کتاب تهران دیدم با تمام مسائلی که شنیده بودم هم قابل قیاس نیست و بسیار از این شور و هیجان غافلگیر شدم.
اما برای پاسخ به این پرسش بهتر است به حضور گسترده ناشران بین المللی و همچنین نویسندگان و منتقدان جهانی دعوت شده به این رویداد دقت کنید؛ مطمئن باشید اگر ادبیات ایران جایگاه شناخته شده و مهمی در جهان نداشت، چنین استقبالی از نمایشگاه از سوی ناشران بین المللی صورت نمی گرفت.
سابقه فرهنگی ایران در جهان چنان شناخته شده است پذیرفتن قدرت کشور شما در عرصه های فرهنگی و هنری امری منطقی است و به همین دلیل، ورود ادبیات ایران به جهان با سرعت بالایی آغاز شده هر چند با قانونمند شدن و رشد اقتصاد جهانی نشر، سرعت گسترش ادبیات ایران در جهان از شتاب اولیه اش کاسته شد، اما هنوز هم برخی از کتاب های ادبیات کلاسیک ایران جزو مهمترین آثار ادبی جهان هستند.
با این جود شناخت من از ادبیات ایران تنها مختص به این اطلاعات کلی نیست؛ نه من، که اغلب فعالان عرصه کتاب در کشورهای لاتین به خصوص آمریکای لاتین به سبب نزدیکی فرهنگی و ملیتی مردمان آن کشورها با ایرانیان، ارتباط خوبی با ادبیات ایران دارند، هر چند سهم بیشتر این ارتباط به بخش شعر شاعران بزرگ ایرانی مربوط می شود و اطلاعات در زمینه ادبیات معاصر ایران به دلیل کمبود کتاب های ترجمه و معرفی شده چندان زیاد نیست.
اینکه ما درباره جایگاه ادبیات کشوری در جهان صحبت کنیم به بحث مطالعات تاریخی و تاثیرگذاری ادبیات یک کشور در جهان باز می گردد و اگر منظور شما از طرح مساله جایگاه ادبیات ایران به عنوان حضو آن در بازار جهانی و قرار گرفتن در میان آثار مورد مطالعه مخاطبان جهانی است مساله متفاوت تر است؛ چرا که به سبب قانون کپی رایت و همچنین فقدان آثار ترجمه شده، مخاطبان آثار ادبی برخلاف فعالان و کارشناسان این عرصه شناخت چندانی از ادبیات امروز ایران ندارند.
** س: در صحبت هایتان به استقبال مخاطبان کشورهای لاتین و به خصوص آمریکای جنوبی به ادبیات ایران به سبب نزدیکی فرهنگی اشاره کردید، احساس من این بود که به سبب قدرت قلم نویسندگان ادبیات لاتین، استقبال کتاب خوانان ایرانی از آثار این دست از نویسندگان تا این حد چشمگیر است؛ اما شنیدن علاقه مردم کشورهای این مناطق به ادبیات ایران برای من بسیار جالب بود...
- می دانم که کتاب های فوئنتس، گارسیا مارکز، لورکا، بورخس، ماریو بارگاس یوسا، ایزابل آلنده و سایر نویسندگان اسپانیایی زبان آمریکای لاتین در ایران طرفداران بسیاری دارد اما شما نباید فراموش کنید که میراث ادبیات ایران به ویژه شعرایی مانند خیام، حافظ و یا کتاب مشهور «افسانه های هزار و یک شب»، بارها و بارها مورد مطالعه نویسندگان مکزیکی قرار گرفته و آنها با الهام از ادبیات موجود در این آثار و ادغام آن با تجربیات ادبی خود، توانسته اند ادبیات کشورهای آمریکای لاتین به ویژه مکزیک را به جایگاه فعلی در جهان برساند.
خوشبختانه ترجمه کتاب های مشهور شاعران ادبیات ایران در سال های دور، امکان آشنایی سریع نویسندگان منطقه امریکای لاتین با گنجینه ادبیات ایران را فراهم کرد و امروز که می بینم آثار بسیار معدودی از نویسندگان معاصر شما در جهان منتشر می شود و بخش مهمی از حافظه تاریخی ادبیات معاصر ایران هنوز به مرزهای جهانی راه پیدا نکرده است افسوس می خورم.
در رویدادهای فرهنگی متعددی در سراسر جهان شرکت می کنم و با ناشران و نویسندگان ایرانی و همچنین جهانی در ارتباط هستم، شاید به عنوان کسی که حرفه اش با ادبیات سر و کار دارد از کیفیت و تنوع آثار ادبیات ایران در دوران معاصر شناخت داشته باشم اما نمی توانم ناراحتی ام را از عدم ارائه این آثار در بازار جهانی و شریک کردن مخاطبان بین المللی در روایت ادبیات امرزو ایران بیان نکنم.
ببینید وقتی شما از فراگیری ادبیات کشوری مانند مکزیک صحبت می کنید باید بدانید که از تاریخ ادبیات 500 ساله حرف می زنید در حالی که ادبیات ایران ریشه ای 2000 ساله دارد. وقتی این مسائل را کنار هم قرار می دهید آن وقت متوجه فقدان آثار ادبیات ایرانی در جهان ادبیات می شوید.
** س: یعنی منظور شما این است که کنوانسیون بِرن (قانون الزام آور رعایت حق مالکیت ذهنی، مادی و معنوی - کپی رایت -) به تنهایی مانع از این مساله شده است! این قانون که جدید است و عمر آن هنوز به هفتاد سال هم نرسیده است... چرا با این وجود جایگاه ادبیات مکزیک در جهان چنان رفیع است و ادبیات ایران هنوز در مسیر حضور در بازار جهانی قرار دارد؟
- ببینید منظور من این نبود که تنها قوانین کنوانسیون برن موجب این اتفاق شده اند. عوامل متعددی در این مساله دخیل هستند، شاید یکی از مهمترین آنها بحث ترجمه باشد، یا عواملی مانند سرمایه گذاری برای توسعه جهانی نشر ایران. البته تعامل و همکاری با ناشران و توزیع کنندگان جهانی کتاب برای تبلیغ آثار ایرانی و همچنین فراهم کردن بستر معرفی ادبیات امروز ایران به مخاطان جهانی نییز در این مساله بی تاثیر نبوده اند.
درست است که از مقررات برن مدت زیادی نمی گذرد اما باید توجه داشت که سرعت رشد بازار جهانی کتاب هم طی همین بازه زمانی 70 تا 100 ساله اخیر به چنین جایگاهی رسیده است.
نمی توانیم درباره کتاب در نگاهی جهانی صحبت کنیم و اسباب ارتباط جمعی و معرفی این کالای فرهنگی را نادیده بگیریم. واقعیت آن است که ایران حتی با وجود پیوستن به کنوانسیون برن نیز باید سرمایه گذاری و برنامه ریزی کلانی در عرصه تصاحب جایگاه در بازار جهانی کتاب در زمانه حاضر داشته باشد.
نکته بعد اهمیت ترجمه است؛ وقتی ما درباره ادبیات ایران صحبت می کنیم در حقیقت درباره بستری از تشبیه ها، استعاره ها، نمادها و روایت های ادبی حرف می زنیم که مختص ادبیات ایران است
شاید بسیاری از مخاطبان ایرانی در مواجه با این گونه ادبی بدون هیچ مشکلی بتوانند با رمز گشای واژگان و جمله های نویسنده به هدف داستان و یا شعر پی ببرند؛ اما در ترجمه این ادبیات به زبان کشورهای مختلف باید مختصات این نوشتار حفظ شود تا برای خوانندگان جهانی، ادبیات ایرانی بتواند همان جذابیتی که من از آن صحبت می کنم را داشته باشد.
نکته ای که همواره در بحث نقد ادبی به آن اشاره می شود تبدیل شدن ادبیات غنی کشورها در مبحث ترجمه به ادبیات تخت است! مترجمی که کار ترجمه آثار ادبی را انجام می دهد نباید تنها ملاک حضورش در این جایگاه اشراف بر زبان فارسی و زبان کشور مقصد ترجمه باشد.
او باید یک کارشناس ادبیات در زبان فارسی و همچنین متخصص ادبیات زبانی باشد که قصد ترجمه اثر ادبی ایرانی را به آن زبان دارد. تنها چنین فردی است که می تواند ماهیت اصلی اثر ادبی را به زبان های دیگر ترجمه کند و مطمئنم که شما قبول دارید که مخاطبان آثار ادبی جذب فضای هنرمندانه آن اثر می شوند و با آثاری که کمترین بهره را از خلق یک اثر ادبی نبرده اند ارتباطی برقرار نمی کنند؛ این دقیقا مشکلی است که در مبحث ترجمه، بسیاری از کشورها تلخی این آسیب را تجربه کرده اند.
** س: چرا این مساله در ایران اتفاق نمی افتد؟ ما می دانیم که ادبیات نویسندگانی مانند مارکز، بورخس و یا آلنده، لبریز از تشبیهات و بازی های زبانی هستند که در حقیقت همان لحن شاعرانه این آثار داستاتی است که مخاطبان ایرانی را تا این حد به خود جلب کرده. از طرف دیگر این آثار هم برای عموم مخاطبان ترجمه شده است، چرا این آسیبی که شما در حوزه ترجمه اشاره می کنید در ایران اتفاق نیفتاده است.
- دقیقا این مساله ای است که قدرت ادبیات ایران را ثابت می کند. شما به لیست مترجمان ایرانی نگاه کنید و بعد سابقه تحصیلی آنها را نیز بررسی کنید. اغلب آنها یا کارشناس ادبیات فارسی و یا متخصص ادبیات و زبانی هستند که در ترجمه کتاب ها از آن بهره می برند.
من می دانم که در ایران هر ساله بین 200 تا 300 دانشجوی زبان اسپانیایی و لاتین جذب محیط های آکادمیک ایران می شود؛ اما آیا تمامی دانشگاه های جهان رشته زبان و ادبیات فارسی را دارند؟ مسلم است که تعداد آنها بسیار محدود است و همین محدودیت آسیب هایی در زمینه ترجمه کتاب های ایرانی به زبان های دیگر را ایجاد می کند.
مترجمان ایرانی به سبب رابطه ای که با ادبیات ایرانی دارند، با کلمات زندگی می کنند و رابطه حسی و نوشتاری نویسندگان غیر ایرانی را درک می کنند و به همین دلیل در ترجمه، بسیار به حس آن نویسنده نزدیک می شوند؛ اما چند کشور در جهان وجود دارد که چنین سابقه فرهنگی مانند ایران داشته باشند که بتوانیم بین مردم آنها ریشه ادبیات و زیبایی شناسی های ادبی را حتی در کلام و صحبت های روزانه آنها مشاهده کنیم.
در این گفت و گو به تاریخ 500 ساله ادبیات آمریکای لاتین و کشور مکزیک اشاره کردم، اما وقتی آن را کنار درخت 2000 ساله ادبیات ایران قرار می دهیم، مشخص است که ادبیات مکزیک پیش آن تنها یک نهال است، هر چند عمر آن پنج قرن باشد.
** س: پس با این چشم اندازی که شما اشاره کردید، حضور ایران در بازار جهانی کتاب و ورود کتاب های ایرانی به کتابخانه های مخاطبان جهانی با سختی های فراوانی مواجه است؟
- هر چه هدف ما بزرگ و بزرگتر باشد، رسیدن به آن نیز سخت و سخت تر خواهد بود. وقتی درباره ادبیات جهانی، اقتصاد نشر و رقابت ناشران در این بازار صحبت می کنیم بدون شک درباره سختی های فراوانی حرف می زنیم؛ اما نباید فراموش کنیم که قدمت، قدرت و جذابیت ادبیات ایران، کلید موفقیت آن در جهان است و مطمئن هستم که با آغاز ورود رسمی ایران در بازار جهانی کتاب، مسیر موفقیت آن بسیار کوتاه تر از سایر کشورهایی است که برای رسیدن به این جایگاه تلاش کرده اند.
هنگامی که این خیال بافی ها و نواخته های گروه رسانه ای غربی و عربی با دیوار واقعیت ها و حقایق برخورد می کند، رنگ می بازد و نقش بر آب می شوند.
ایران در جهان واقعیت چهره درخشان و خورشید تمدنی و اسلامی خود را به همگان نشان داده و حمله های گاه و بی گاه به این خورشید تابان نمی تواند غبار بر چهره آن بنشاند و سابقه تنوع فرهنگی و تمدنی آن را نادیده انگارد.
سابقه فرهنگی و تمدنی ایران در همزیستی مسالمت آمیز و آزادی اقلیت های دینی در انجام مناسک مذهبی خود نمود پیدا کرده و تهران پایتخت جمهوری اسلامی ایران و دیگر شهرهای بزرگ آن به مکان هایی برای گفت وگوهای بین ادیان و مذاهب تبدیل شده است.
شاید عده ای تحت تاثیر تبلیغات غرب و وابسته های منطقه آنها چهره ای نامناسبی از ایران در ذهن خود بپرورانند، چرا که انسان به طور طبیعی دشمن چیزی است که نسبت به آن جهل دارد.
اما این افراد زمانی که از حقایق مطلع می شوند یا با کسانی که حقایق را از نزدیک مشاهده کرده اند، ملاقات می کنند، به سرعت از عقیده خود درباره ایران دست برمی دارند.
خانم لور سلیمان مدیرعامل خبرگزاری ملی لبنان یکی از این افراد است.
او که در پاسخ به دعوت رسمی محمد خدادی مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) سفری به ایران داشت، پس از بازگشت از این سفر، برداشت ها و تصویری کاملا متفاوت از ایران در زمینه های مختلف پیدا کرده است.
لور سلیمان که یکی از شخصیت های رسانه ای مسیحی لبنان است در گفت وگو با ایرنا، با ابراز خوشوقتی فراوان نسبت به دریافت هایی که از ایران پیدا کرده، مشاهدات اعجاب برانگیز خود از تسامح، فضای باز و همزیستی ادیان در ایران را مخفی نمی کند.
وی تاکید کرد: مسیحیان ایران در آسایش به سر می برند ، به شعائر دینی شان احترام گذاشته می شود و هیچ گونه فشاری متوجه آنها نیست.
دیدگاه لور سلیمان درباره زندگی مسیحیان ایران با سخنان آنطوان ضو اسقف لبنانی و دبیرکل کمیته اسقف ها برای گفت و گوهای اسلامی – مسیحی همسو و هم جهت است.
اسقف ضو معتقد است: ایران در این مرحله تاریخی از مهمترین کشورهایی است که به تنوع فرهنگی و تمدنی احترام می گذارد. مسیحیان ایران در سایه جمهوری اسلامی از جایگاه ممتازی برخوردار شده اند و در زمینه حقوق شهروندی و حفظ هویت مسیحی و ویژگی های مختص خود، از مساوات و حقوقی همانند بقیه شهروندان ایرانی برخوردار هستند.
این اسقف لبنانی که چند بار به ایران سفر کرده و از اوضاع و احوال مسیحیان در این کشور خبر دارد، دیده و شنیده های خود را مخفی نمی کند و با طیب خاطر درباره آنها سخن می گوید.
وی افزود: در ایران مسیحی ها شمرده می شوند و از طرف همه مورد تجلیل قرار می گیرند. آنها در مجلس ایران نمایندگانی دارند و کلیساها و موسسه های مخصوص به خود را اداره می کنند.
دریافت های اسقف ضو از ایران، تاثیر عمیقی در لور سلیمان برجای گذاشته است.
وی شواهد زیادی در این زمینه ارایه می دهد، شواهدی که رسم امانت داری ایجاب می کند برخی از آنها را در سینه حفظ و برخی را منتشر کند.
لور سلمیان با ابراز خرسندی از استقبال گرم و احترامی که در تهران از وی به عمل آمده است، گفت: ایرانی ها به من احترام گذاشتند و به خاطر مسیحی بودنم حتی دیداری از کلیسای ارامنه در شهر اصفهان را در چارچوب برنامه های سفرم گنجاندند.
احترام گذاشتن به مسیحیان در ایران به ویژه در شرایط کنونی که آنها و مسلمانان و دیگر طوایف و مذاهب از سوی گروه های تروریستی - تکفیری تحت انواع فشارها و ظلم ها قرار گرفته اند، نظر اسقف ضو را بسیار به خود جلب کرده است.
اسقف ضو، مسیحیان را پل ارتباطی بین شرق و غرب توصیف می کند و نقش تاریخی آنها در قرون گذشته را در این زمینه یادآور می شود.
مدیرکل خبرگزاری ملی لبنان از برگزاری ایام عید میلاد مسیح (ع) در ایران که خود نظاره گر آن بوده است، سخن به میان آورد و از مسلمانانی گفت که در کنار درخت کریسمس به مسیحیان تبریک می گفتند و عکس می گرفتند.
وی به دیدارش با اسقف ارامنه در ایران اشاره و از وجود 24 کلیسا در جنوب ایران و نمایندگان مسیحی در مجلس شورای اسلامی ایران سخن گفت.
اسقف ضو هم به تاکید بر احترام داشتن مسیحیان و حفظ بافت متنوع جمعیتی و مذهبی در ایران اکتفا نکرد و با اشاره به شرایط سخت مسیحیان شرق و نگرانی آنها از آینده و سرنوشت خود از همگان دعوت کرد تا از جمهوری اسلامی ایران الگو بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران آزادی عقیده را به رسمیت می شناسد و ادیان، فرهنگ ها و هویت های دیگر را در چارچوب وحدت بین آنها، محترم می شمارد.
این اسقف لبنانی با بغض و دلسوختگی ادامه داد: آرزو داریم همه در مشرق زمین با مسیحیان که به دلیل رفتارهای نژاد پرستانه رژیم صهیونیستی از فلسطین آواره شده اند، مانند ایران رفتار کنند، اما امروز گروه های تکفیری تروریستی، مسیحیان را از عراق و سوریه آواره کرده و آنها در وضعیت نگران کننده ای به سر می برند.
وی با رد شایعات دروغین و فریبکارانه درباره ایران، دیده ها و شنیده های خود را از ایران با صراحت بازگو کرد و گفت: ایران کشوری است که به گفت وگوی تمدن ها و فرهنگ ها و تقریب بین مذاهب اسلامی و داشتن روابط خوب با مسیحی ها معتقد است.
اسقف ضو افزود: امیدوارم ایران برای تنویر افکار دیگر کشورهای اسلامی در خصوص نحوه برخورد شایسته با مسیحیان و حمایت از حقوق آنان، نقش فرهنگی خود را ایفا کند.
وی تاکید کرد: در ایران به ادیان مختلف از جمله مسیحیان احترام گذاشته می شود و ما باید از ایران قدردانی کنیم.
لور سلیمان نیز با تمرکز بر نقش بزرگ اهالی فرهنگ و رسانه در ایران از آنها می خواهد تا در عصر جهانی شدن بقیه مسلمانان را از نقش تمدن ساز خود آگاه کنند و نسبت به اندیشه های نژاد پرستانه دنباله رو صهیونیسم جهانی و برنامه ها و نقشه های آن مطلع سازند، چرا که این نقشه ها، وحدت اسلامی و وحدت اسلامی – مسیحی و پیشرفت و آبادانی را هدف گرفته و به دنبال ایجاد آشوب و دودستگی و تغییر هویت فرهنگی و تمدنی ما به هویتی نژادپرستانه می باشد.
وی تاکید کرد که مسیحیان هنوز هم در تمدن اسلامی سهیم هستند و از نقش و وظیفه خود در بنای آن شانه خالی نمی کنند.
لور سلیمان خاطر نشان کرد: در ایران پیشرفت های چشمگیری را در عرصه رسانه مشاهده کردم و از جمله این پیشرفت ها را می توان در خبرگزاری جمهوری اسلامی، روزنامه ایران و روزنامه اطلاعات، روزنامه ای که عمر آن بالغ بر صد سال می شود، پیدا کرد.
مدیر کل خبرگزاری ملی لبنان گفت که دیدارهای بسیار خوبی با تعدادی از مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران داشتم و راه های گسترش همکاری های دو جانبه در زمینه رسانه را بررسی کردیم .
وی دیدار خود از تهران را موفقیت آمیز و پرثمر خواند و افزود که در این سفر با واقعیت ها و حقایق ایران آشنا شدم .
لور سلیمان خاطر نشان کرد که هیچ فرصتی را برای بیان اعجاب و شگفتی خود از آثار فرهنگی و گردشگری ایران و وضعیت بسیار خوب مسیحیان این کشور از دست نمی دهد.
شهادت خانم لور سلیمان و اسقف ضو درباره ایران تنها نمونه ای از انبوه مطالب گفته شده در این خصوص است و سیاستمداران، اهالی فرهنگ و رسانه لبنان که از ایران دیدن کرده اند، همگی زبان حالی چنین دارند.
برخی از آنها در اولین دیدار از جمهوری اسلامی ایران بسیار شگفت زده شده اند و اعتراف می کنند، آنچه که در ایران مشاهده کرده اند، تفاوت بسیاری با تصویر خیالی که رسانه های مزدور غربی و عربی به منظور اهداف و منافع پلید سیاسی خود ارایه کرده اند، دارد.
با اعلان نخستین نتیجه های شمارش رای های انتخابات پارلمانی ترکیه مشخص شد حزب حاکم «عدالت و توسعه» همچنان که انتظار می رفت بار دیگر از حزب های رقیب پیشی گرفته و بیشینه ی صندلی های مجلس قانونگذاری این کشور را از آن خود ساخته است. با این حال و بر خلاف انتخابات سال های 2002، 2007 و 2011 میلادی، در ستادهای عدالت و توسعه خبری از شادمانی پیروزی نبود. گویی این شادکامی را هواداران حزب «دموکراتیک خلق ها» در خیابان های شهرهای کوچک و بزرگ ترکیه از حزب حاکم ربوده اند.
فرجام شمارش 99 درصد رای ها، آشکار شدن پیروزی شکننده ی و حتی مایوس کننده ی عدالت و توسعه، درجازدن «جمهوری خلق» مهمترین حزب مخالف دولت در پارلمان با رویکرد چپ میانه، کامیابی راستگرایان تندروی «حرکت ملی» و در نهایت پیروزی تاریخی حزب کُردی دموکراتیک خلق ها بود.
عدالت و توسعه به ریاست «احمد داوود اوغلو» نخست وزیر و رهبری عملی «رجب طیب اردوغان» رییس جمهوری در حالی توانست با کسب نزدیک به 41 درصد رای ها، 258 صندلی از 550 صندلی پارلمان را در اختیار گیرد که سودای کسب اکثریت مطلق یا دوسوم نمایندگان (بالای 367 نماینده در پارلمان) را در سر می پروراند. در این انتخابات، عدالت و توسعه هدفگذاری خود را بر افزایش قدرت و اختیارهای رییس جمهوری از راه اصلاح قانون اساسی و تغییر نظام پارلمانی به ریاستی قرار داده بود. در این پیوند، حتی کسب 330 صندلی هم می توانست در پارلمان، زمینه های اجرای این برنامه را از طریق تصویب طرح همه پرسی عمومی فراهم سازد.
نتیجه ی انتخابات نشان داد نه تنها این هدف از دسترس خارج شده بلکه عدالت و توسعه پس از 13 سال دولتداری اکثریتی نیازمند ائتلاف با رقیبان برای در اختیار گرفتن قوه ی مجریه است. بنابراین، سرنوشت این انتخابات حتی در همسنجی با نتیجه ی انتخابات نوامبر 2002 که عدالت و توسعه 34 درصد رای ها را به دست آورده بود، نمایشگر پسرفت برتری اردوغان و همراهانش در «مجلس ملی کبیر ترکیه» است.
در ارتباط با زمینه ها و پیامدهای رقم خوردن این نتیجه باید به چند نکته اشاره کرد:
1- نتیجه ی انتخابات دیروز که ترکیب مجلس آتی را مشخص می سازد تا حد زیادی نشان از خواست ها و نیز میزان اقبال مردم ترکیه به شعارهای حزب های این کشور دارد. در همسنجی با حزب جمهوری خلق که سال ها سبد رای سنتی خود را با کمترین جذب یا ریزش در میان طبقه ی متوسط جامعه ی ترکیه دارا است و هویت خود را در هماوردی با عدالت و توسعه تعریف کرده است، حزب حرکت ملی توانست بیش از 80 نامزد خود را روانه ی مجلس ملی کبیر سازد و نسبت به انتخابات سال 2011، 30 صندلی بیشتر به دست آورد. با این حال، پیروز اصلی انتخابات حزب دموکراتیک خلق ها بود که برای نخستین بار توانست با پشت سرگذاشتن حدنصاب 10 درصدی برای ورود حزب به پارلمان، نزدیک به 80 تن از نامزدهای خود را اینبار نه به شکل مستقل بلکه در قامت حزب چهارم راهی مجلس ترکیه سازد.
از دید ناظران، فعالیت تشکیلاتی منسجم و برنامه ریزی برای استفاده ی بیشینه از ظرفیت میلیون ها کُرد پای صندوق های رای و جلب اعتماد آنان سبب رقم خوردن این پیروزی برای حزب دموکراتیک خلق ها شد؛ اقلیتی که پیش از این و در انتخابات های پیشین، بیشتر رای خود را به سود عدالت و توسعه به صندوق می انداختند.
در واقع، تلاش اردوغان و همراهانش برای تغییر نگاه امنیتی به کردها، توجه به برخی حقوق و خواست های آنان و به طور کلی حل و فصل مساله ی کرد که با گفت وگوهای اخیر با گروه معارض کُردی «کارگران کردستان ترکیه» به اوج خود رسید، اینبار نتیجه یی وارونه را برای حزب حاکم رقم زد و با تقویت اعتماد به نفس این اقلیت قومی آنان را به سهم یابی از قدرت امیدوار ساخت.
نکته ی قابل تامل در همین ارتباط اینکه افزایش گرایش به حزب راستگرای حرکت ملی تا حدی واکنشی به امکان قدرت یابی کردها و ناشی از نگرانی برخی از ملی گرایان ترک در این زمینه بود. ضمن آنکه برخی دیگر از سیاست های دولتِ برآمده از حزب عدالت و توسعه در فرایند ریزش رای های این حزب به سبد رقیبان اثر چشمگیری داشت.
2- شماری از کارشناسان بیش از آنکه نتیجه ی انتخابات دیروز را نشانه ی اقبال مردم ترکیه به حزب های رقیب بدانند، آن را نمود کاهش مطلوبیت عدالت و توسعه می دانند. کردها در شرایطی توانستند رای های پیشین حزب حاکم در مناطق جنوب شرقی را از آن خود سازند که پیش از آن دولت آنکارا با سکوت معنادار و حتی حمایت از گروه های افراطی مذهبی همچون «داعش»، کردهای سوریه و عراق را در معرض فاجعه ی انسانی قرار داده بود. نوع عملکرد دولت آنکارا در حمله ی داعش به شهر «کوبانی» در کردستان سوریه که اعتراض های شدیدی را در خارج و داخل ترکیه برانگیخت تا حد زیادی خود را در نتیجه ی انتخابات پارلمانی نشان داد و سبب رویگردانی کردها از اردوغان و همراهانش شد.
در شرایطی که برخی از هواداران سنتی- مذهبی عدالت و توسعه، مداخله های خارجی این کشور و نقش آفرینی رهبران آنکارا در فرایند کشتار مسلمانان در کشورهایی چون عراق، سوریه و یمن را تحمل ناپذیر می انگاشتند به حزب هایی چون حرکت ملی روی آوردند تا به این ترتیب اردوغان شاهد ریزش شمار بیشتری از رای های انتخابات پیشین باشد.
3- در کنار رویکردهای خارجی ترکیه، افزایش فشار سیاسی بر مخالفان و بی اعتنایی به خواست آنان که به اعتراض های گسترده ی سال 2013 با نقطه ی آغازین تجمع های «پارک گزی» استانبول انجامید، شکاف های موجود در جامعه ی ترکیه را آشکارتر ساخت.
اوج گیری قدرت اردوغان و استحکام پایه های تسلط عدالت و توسعه بر ترکیه حتی به برخورد با حامیان پیشین این گروه چون «فتح الله گولن» انجامید و این چهره ی شاخص اقتصادی- اجتماعی ترکیه و بخشی از هوادارانش را علیه رهبران آنکارا برانگیخت.
آشکار شدن فساد مالی برخی چهره های مطرح دولت و حزب حاکم و پرونده های سنگین این تخلف ها نیز چهره ی حزب عدالت و توسعه را تا حد زیادی خدشه دار ساخت و بر ایجاد نوعی بدبینی نسبت به دولتمردان آنکارا اثرگذار بود.
نکته ی مهمتر اما به ایجاد نوعی دغدغه و هراس در میان نخبگان سیاسی و طبقه ی متوسط جامعه ی ترکیه از تبدیل شدن اردوغان به رهبری تمامیت خواه و غیرقابل کنترل بازمی گردد. اردوغان که در مسیر قرار گرفتن در راس هرم قدرت، طی سال های گذشته از ژنرال های ارتشی و رقیبان لیبرال تا دوستان دیرین (همچون «عبدالله گل» رییس جمهوری پیشین) را کنار زده و با تکیه بر اکثریت پارلمانی یک دهه ی اخیر و نتیجه ی همه پرسی سال 2010 پایه های اقتدار خود و حزب متبوعش را استوار کرده بود در انتخابات دیروز با «نه» مردم ترکیه روبرو شد تا دست کم طی سال های آتی ایده ی تبدیل شدن به رییس جمهوری با اختیارهای گسترده و ویژه را وانهد.
4- در کنار آنچه گفته شد نگاه متفاوتی نیز در زمینه ی انتخابات ترکیه وجود دارد. در بسیاری از نظام های انتخاباتی، حزب های مقتدر حتی پس از چند دهه حکمرانی بی رقیب بر ساختارهای حکومتی جای خود را به رقیب های نو و تازه نفس می دهند و گرایش مردم به دگرگونی فضای سیاسی هر از چندگاه نخبگان سنتی قدرتمند را برای همیشه یا به شکل موقت از مرکز به گوشه ی میدان سیاست می راند. کنار رفتن حزب «لیبرال دموکرات» ژاپن در سال 2009 از قدرت پس از پنج دهه یا پایان حاکمیت حزب «محافظه کار» انگلیس پس از 2 دهه در انتخابات پارلمانی سال 1997 نمونه هایی از رخدادهای اینچنینی است. با این حال، از زاویه ی دید برخی کارشناسان تداوم اکثریت نمایندگان عدالت و توسعه در مجلس ملی کبیر همچنان در حکم کامیابی حزب حاکم در جلب اعتماد بخش مهمی از مردم ترکیه است.
در این پیوند، رای مثبت نزدیک به 40 درصد مردم ترکیه را می توان به معنای حمایت آنان از کارنامه ی حزب حاکم به ویژه در عرصه ی اقتصاد، اهداف چشم انداز 2023 و فرایند قرار گرفتن این کشور در زمره ی 10 قدرت برتر جهان به حساب آورد. با وجود این، بُعد انکارناپذیر و برجسته ی انتخابات 2015 و برآیند نتایج آن توقف حرکت شتابنده ی عدالت و توسعه به رهبری اردوغان به سمت قبضه کردن قدرت سیاسی در ترکیه و بایسته های بازنگری در برخی رویکردهای رهبران آنکارا است.
به عبارت دیگر نتیجه ی انتخابات دیروز را می توان برای مردمسالاری ترکیه یک گام رو به جلو و برای اردوغان و همراهانش گام هایی رو به عقب در مسیرهای کنونی سیاست داخلی و خارجی دانست.